Beter licht, minder hinder, meer besparing dankzij LED sportveldverlichting.

Steeds meer sportparken die oorspronkelijk buiten de kern van het dorp lagen, zijn in de loop der jaren omgeven door woningen. De verlichting, voor de sporter zo belangrijk, geeft voor de omwonenden soms overlast. Bij Tennisclub Rijssen is lang gezocht naar een oplossing. Dankzij OVI-Enschede is de club én de buurt zeer tevreden.

Lichthinder

Wie in Google Maps het tennisparkje in Rijssen opzoekt, ziet direct wat het probleem is. De vijf tennisbanen, die vijftig jaar geleden zijn aangelegd, zijn inmiddels omringd door vrijstaande woningen. Dat betekent voor de tennisclub dat zij meer rekening moet houden met eventueel licht- en geluidsoverlast. Hugo Westhof, commercieel directeur bij OVI-Enschede: ‘Geluids- en lichthindernormen zijn over het algemeen streng en worden vaker overschreden zonder dat er problemen zijn met de buurt. Het wordt pas een issue als mensen er daadwerkelijk last van hebben en de club klachten ontvangt. Tennisclub Rijssen wilde in symbiose met de buurt een oplossing zoeken, om niet langer lichthinder te veroorzaken. Hiervoor hebben ze in de afgelopen jaren verschillende onderzoeken laten uitvoeren.’

Genoeg licht op de baan?

Isa Kahraman is voorzitter van T.C. Rijssen: ‘Je denkt ook wel een beetje: de tennisbaan was er al en je gaat ernaast wonen. Dat er dan licht is, is een consequentie daarvan. Maar de kwaliteit van het licht was voor de spelers ook onvoldoende, dus nu wilden we het op alle fronten goed doen.’

OVI-Enschede verzorgt op deze tennisbaan al twintig jaar het onderhoud aan de verlichting en deed al eerder aanpassingen aan de conventionele verlichting. ‘We monteerden kleppen aan de zij- en achterkant van de armaturen, zodat er minder licht bij de bewoners neerviel. Iedere maatregel die je hierin neemt gaat ten koste van het lichtbeeld op de baan, legt Hugo uit. ‘Na onderzoek bleken de lichtnormen vanuit de KNLTB lang niet gehaald te worden. Er was gemiddeld 150 lux, waar je een waarde van meer dan 300 lux nodig hebt voor competities en wedstrijden. Ook de gelijkmatigheid van het licht was niet goed.’ Echter werd er genoegen mee genomen door zowel de club als de buurt: ‘het is nu eenmaal niet anders’. Met de komst van LED sportveldverlichting kwam de vraag naar verbetering natuurlijk weer naar voren. Onderzoek volgde, lichtplannen werden gemaakt. Maar niets voldeed. Tot Philips met de derde generatie armaturen kwam.

Prachtige drone-beelden

Onlangs vloog het team van OVI-Enschede & Mastverlichting.com al eens over de banen met een drone. Dat leverde de volgende prachtige beelden op.

LED met interne louvres

Hugo: ‘Met LED probeerden van alles, maar het kon allemaal net niet. Om een beeld te geven: volgens de lichthindernormen mag de luxwaarde, gemeten op de gevel op 1.80 meter hoogte, niet hoger zijn dan 10 lux. Die waarde is afhankelijk van het gebied en TC Rijssen zit in een E3-gebied, een stedelijk gebied. Daarnaast heb je te maken met de inkijk, die verblinding kan veroorzaken. Deze wordt gemeten in candela en dat mag in een E3-gebied niet hoger zijn dan 10.000 candela. Deze waardes mogen niet overschreden worden. Tegelijkertijd heb je als competitietennisser wel de juiste gelijkmatigheid en gemiddelde lichtsterkte van meer dan 300 lux nodig. Dat is een puzzel.’

De BVP527 is het nieuwe armatuur van Signify (beter bekend als Philips). Bij TC Rijssen zijn deze uitgerust met interne louvres. Dit zijn kapjes die over de lens zijn geplaatst. Deze kapjes zorgen ervoor dat het licht in meerdere delen breekt. Daardoor komt het licht niet buiten de baan en je kijkt ook nooit in het licht. ‘Zelfs de zijkappen zijn niet meer nodig’, vertelt Hugo enthousiast. ‘Het is het eerste armatuur op de markt die dat kan. Hiermee verbeter je het licht op de baan én heeft de buurt minder hinder. Zelfs de grootste klager was tevreden met de oplossing. Bovendien bespaar je ook nog eens flink op het energieverbruik.’

Isa: ‘Toen uit onderzoek bleek dat deze lampen van Philips eraan kwamen, besloten we daarop te wachten. Ze zijn wat duurder, maar we wilden ook voor de buren de beste oplossing en die bereikten we met deze verlichting. Gemeentelijk zijn er geen subsidiemogelijkheden, dus we hebben als club deze verbetering zelf gefinancierd. Er is nog wel een landelijke duurzaamheidssubsidie die we kunnen aanvragen en dat gaan we ook zeker doen.’

Tot 50% minder energieverbruik

De oude lampen die alleen aan en uit konden, hadden een vermogen van 2200 watt per stuk. Het BVP527 LED armatuur heeft een maximaal vermogen van 1580 watt. De lampen staan echter meestal afgesteld op trainingsverlichting en verbruiken dan 1100 watt, wat een besparing betekent van vijftig procent. ‘Een ander voordeel’, vult Hugo aan, ‘is dat je de verlichting elke keer na het spelen kunt uitzetten. De oude verlichting ging aan het begin van de avond aan en bleef branden tot de club sloot. Met LED verlichting kan ieder lid dat na het spelen langs het bedieningspaneel loopt de lampen uitdoen. Dat vraagt om bewustwording van de leden, ze moeten weten dat ze daar invloed op hebben. En dat draagt ook weer bij aan een lager energieverbruik. De installatie is uitgerust met een verbruiksmonitor en de beheerder krijgt daar via mail meldingen van.’

‘De verlichting van elke baan kan nu tegelijk aan’, vult Isa aan. ‘Voorheen moesten we na elke lamp, elke schakelaar, een minuut wachten. Anders was de belasting op het net te groot.’

Terugverdientijd van LED sportveldverlichting

De installatie van de nieuwe verlichting brengt voor de tennisclub weinig gedoe met zich mee. De masten en de opstelling blijven gelijk en ook de grondkabels kunnen rustig blijven liggen. Dit geldt ook voor de aan- en uitknoppen. Alleen de armaturen worden uitgewisseld. Er komt wel een nieuw bedieningspaneel, zodat de lampen op verschillende sterktes instelbaar zijn. ‘De investering valt of staat met de terugverdientijd. Deze is in dit geval ongeveer vijf jaar’, legt Hugo uit. ‘Daarbij komt nog dat er minder onderhoudskosten zijn en dat de lampen een levensverwachting hebben van twintig jaar.’

‘OVI-Enschede is al jaren onze leverancier. We hebben wel met andere partijen gesproken en naar andere oplossingen gekeken, maar dit armatuur is het beste, ook voor de buurt’, aldus Isa. ‘Daar komt nog bij dat we graag met een bedrijf uit de regio werken en dat gaat ook voor OVI-Enschede op.’

Onderhoud aan LED verlichting – ”Koelribben schoonhouden”

OVI-Enschede geeft tien jaar garantie op de LED verlichting en de installatie. Er worden geen voorrij-, klim- of andere kosten in rekening gebracht. ‘Wel moeten we eenmaal per jaar onderhoud plegen. Bovenop de armaturen zitten koelribben die schoon moeten blijven. Wanneer deze vuil worden, door takjes of vogelpoep, kunnen de lampen de warmte niet kwijt en verlaagd dit de levensduur. De frequentie van onderhoud hangt een beetje af van de omstandigheden. In een bosrijk gebied, langs de snelweg of in geval van een zoute zeelucht is het beste om vaker onderhoud uit te voeren.’

Ook voor andere sporten

Hugo is blij met de BVP527. ‘Eerdere armaturen leverden niet zo’n goed resultaat. De samenstelling van de LEDs en eventueel louvres worden aangepast, afhankelijk van de situatie waarin de verlichting gebruikt wordt. Dat kan dus ook voor voetbalvelden of andere sportvelden zijn. Er zijn verschillende lenstechnieken, geschikt voor iedere specifieke sport en omgevingssituatie. Wij vinden het belangrijk om in iedere situatie naar de meest ideale opstelling te zoeken. We zien ook dat er meer in de avonden wordt gesport. Steeds vaker zien we vrijdagavond- en zaterdagavondcompetities. Dan heb je dus goed licht nodig, zonder de omwonenden te hinderen. En dat kan, want aan lichthinder kun je echt iets doen.’ Isa: ‘Het licht is helder, met een hoge intensiteit. Je ervaart het haast als daglicht. Onze leden zijn er hartstikke blij mee.’

Over OVI-Enschede

28 jaar geleden begon OVI-Enschede als een onderhoudsbedrijf. Maar al vele jaren plaatst het team van veertien personen volledige lichtinstallaties. Door de komst van LED verlichting en het succes ervan, heeft OVI-Enschede een stevige poot in de vervangingsmarkt. Daarnaast treedt het bedrijf ook op als adviseur voor o.a. gemeentes.

Voor LED installaties zijn er diverse subsidie- en financieringsmogelijkheden en ook is het mogelijk om LED te leasen. De medewerkers geven hier informatie over en adviseren. OVI-Enschede is actief in heel Nederland, Duitsland en in België.

Meer weten? Neem contact op.